Hoe houd je werknemers ook nu productief, gemotiveerd en gelukkig?
Nederlanders moeten voor de tweede keer in een half jaar tijd verplicht zoveel mogelijk thuiswerken. Hoewel we deze tweede thuiswerkperiode ons misschien wat minder overviel, kan de maatregel nog altijd flinke impact hebben op werknemers, waarschuwt de Jonge. Zij raad managers en leidinggevenden dan ook aan om alert te blijven.
In veel opzichten voelt de huidige situatie hetzelfde als in maart: het aantal Covid-19-besmettingen loopt op, het kabinet legt steeds meer maatregelen op en veel Nederlanders proberen zo goed en kwaad als het gaat vanuit huis te werken. Toch zijn er flink wat verschillen zichtbaar. Waar we eerder saamhorig de schouders eronder zetten en flinke stijgingen in de productiviteit zagen, kunnen mensen zich nu wat moedeloos gaan voelen.
“Je merkt dat veel mensen het eigenlijk heel fijn vonden om weer terug naar kantoor te kunnen en die vrijheid terug te krijgen. Je had meer contact met collega’s en kon weer een praatje maken bij het koffieapparaat. Dat was voor mensen een verademing”, constateert dr. Kiki de Jonge, universitair docent organisatiepsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en zelfstandig coach.
Dat daar nu weer een einde aan is gekomen, voelt voor velen als een flinke domper. “Mensen realiseren zich nu dat het misschien toch geen tijdelijke noodsituatie was. Thuiswerken wordt mogelijk steeds meer de standaard.”
Gevoel van onmacht
Bovendien is de kans nu groter dat de situatie voor weerstand of een gevoel van onmacht zorgt onder werknemers. “Als organisatie is het belangrijk om rekening te houden met de gevoelens die dit opwekt bij mensen. Daardoor kunnen ze namelijk minder productief worden. Het is goed om dat bespreekbaar te maken en ondersteuning te bieden. Ga het gesprek dus aan: hoe maken we hier het beste van met zijn allen?”
Een ander groot verschil met maart is het weer. Waar het destijds nog mooi lenteweer was, is het nu herfstachtig en wordt het steeds kouder. Veel mensen blijven daardoor liever binnen, wat voor een opgesloten gevoel kan voelen. “Als psycholoog raad ik echt aan om ook nu pauzes te houden en naar buiten te gaan, zelfs als het grijs en regenachtig is”, adviseert De Jonge. “Uit onderzoeken blijkt dat pauzes heel goed zijn om effectief te blijven werken. En dan heb ik het niet over pauzes waarin je mailtjes beantwoord of gaat zitten appen. Neem geen nieuwe informatie tot je, maar ga even naar buiten en haal een frisse neus. Daarvan laad je weer op. Na zo’n pauze zijn mensen echt effectiever.”
Maak het positief
Net als in de vorige periode van thuiswerken, is er ook nu een belangrijke rol voor leidinggevenden weggelegd. Het is namelijk niet ongewoon dat mensen die alleen maar thuis zitten de motivatie in het werk een beetje verliezen. Blijf aandacht blijven besteden aan hoe mensen zich voelen en hoe ze betrokken kunnen blijven bij het bedrijf.
Het kan daarnaast helpen om de nadruk op de positieve mogelijkheden te leggen. Zo kunnen werktijden met het thuiswerken een stuk flexibeler worden, noemt De Jonge als voordeel. Daardoor kunnen mensen zelf beter indelen wanneer ze werken en wanneer ze tijd nemen om op te laden. “Als je bijvoorbeeld standaard na de lunch een dip hebt, dan is dat een heel geschikt moment om een uurtje te gaan sporten of een lange wandeling te maken. Als je dan weer meer energie hebt, kun je nog even gaan werken. Zo gebruik je je energie op een veel effectievere manier.”
Ook adviseert De Jonge om te zoeken naar manieren om te investeren in de werknemers, bijvoorbeeld door middel van trainingen en coaching. “Zoek uit waar mensen behoefte aan hebben en hoe je ze daarin kunt ondersteunen.”